Alan adları, internet ortamındaki bir bilgisayarın IP adresinin isimlendirilmiş versiyonudur.
Web sitesi kullanımında en çok merak edilen konulardan biri de alan adı (domain) nedir? Ne işe yarar? sorusudur. Domain name yani Türkçe karşılığı Alan Adı nedir? Bu sorunun cevabını almak isteyenler makalenin tamamını okumasını rica ederim.
Web siteleri aslında bir IP adresi üzerinden çalışmakta fakat her web sitesinin farklı IP adresleri olduğundan dolayı bunu akılda tutmak oldukça zor. Bu nedenle alan adları kullanılmaktadır. Alan adları arka planda bir IP adresine yönlenmekte ve o IP adresi içerisinde kendine ayrılan alanı çözümlemektedir. Bu yönlendirme işlemi ise DNS kayıtları üzerinden DNS-A kaydı ile gerçekleştirilmektedir. DNS ile ilgili detaylı bilgi almak için dilerseniz DNS Nedir? adlı yazımızı okuyabilirsiniz.
Alan adları iki farklı öğeden oluşmaktadır. Biri alan adının ismi (webte), diğeri ise alan adının uzantısıdır (.com.tr). Her sitenin alan adı farklıdır. Alan adları satın alma işlemleri sırasında belli süreler zarfında satın alınarak kullanılmaktadır. Ayrıca bir alan adının .net, .com veya .org gibi uzantıları farklı kişilere ait olabilmektedir.
ICANN Nedir?
ICANN, (Türkçe: İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu ) Internet Corporation for Assigned Names and Numbers açılımına sahip internet ortamında alan adlarının tahsis işlemlerini düzenleyen bir kuruluştur. ICANN göre alan adı olarak internet servislerinin çalışmasını sağlamak değildir. ICANN daha çok merkezi kordinasyon gerektiren teknik, idari ve kuralları kordine ederek kullanıcıların ve hizmet sağlayıcılarının kordineli bir şekilde çalışmasını sağlamaktadır. ICANN resmi olarak 30 Eylül 1998 tarihinde faliyete başlamıştır.
Alan Adı (Domain Name) Nasıl Satın Alınır?
Web site hazırlamak isteyen kullanıcılar öncelikle alan adlarının nasıl tescil edildiğini öğrenmek istemektedir. Bu bölümde ise sizlere bir alan adı nasıl tescil edilir? konusu hakkında bilgi vereceğim. Alan adları bazı tescil (registry) sağlayıcıları tarafından gerçekleştirilmektedir. Her internet sitesinin internette bulunan ismi alan adı olarak ortak bir adla isimlendirilir. Alan adları web sitelerinin hangi ad ile açılacağını belirtmektedir. Bu nedenle alacağınız alan adlarının akılda kalıcı ve telaffuzu kolay olmasını tercih etmenizi öneririm.
Alan Adı Hangi Firmalardan Satın Alınabilir?
Web site kurmak isteyen kullanıcılar genellikle hangi firmadan alan adı satın alması gerektiğini bilememektedir. Web site oluşturma işlerine yeni başlayan kullanıcılar genellikle alan adı satın alırken fiyat olarak en uygun fiyatlı hizmet sağlayıcısını seçmektedir. Bu yapılan işlem ise tamamen hatalıdır. Alan adı satın alma işlemlerinde öncelikle satış yapan firmanın ICANN akredite bir kurum olup, olmadığını kontrol etmeniz gerekmektedir. ICANN akredite bir kurum ICANN prosedürlerine uymak zorundadır. ICANN prosedürlerine uymayan akredite bir kuruluş, akreditasyonunu kaybedebilmektedir.
Bir kurumun akredite olup, olmadığını ise ICANN’nin kendi resmi internet sitesinden sorgulayabilirsiniz. Burada yer alan bağlantıya tıklayarak Türkiye’de akreditasyon sahibi tüm kurumların listesini görüntüleyebilirsiniz.
Alan Adı Transfer İşlemi Nedir?
Alan adı satın aldınız fakat satın aldığınız firmaya ait hizmet kalitesini beğenmemeniz veya yenileme ücretleri sizler için uygun bir fiyat değilse alan adınızı farklı bir firmaya transfer edebilirsiniz. Transfer işlemleri tamamlandığında alan adınızın süresi +1 yıl uzatılmaktadır. Bazı firmalar alan adı transfer ücretlerini yenileme ücretlerinden daha uygun fiyatlara sunabilmektedir. Bu nedenden dolayı alan adınızı yer yıl dilerseniz farklı firmalara transfer edebilirsiniz. Transfer işlemleri için mevcut firmanızdan transfer şifrenizi almanız yeterlidir.
Alan Adı Transfer İşlemlerinde Nelere Dikkat Etmek Gerek?
Alan Adı trasnfer işlemlerinde dikkat edilmesi gereken en önemli şey ise alan adı kilidinin kapalı olmasıdır. Alan adı kilidi alan adı transfer işlemlerini ve name server değişikliklerini engelleyen bir güvenlik araçıdır. Transfer işlemlerini yapabilmeniz için öncelikle alan adınızın bulunduğu firma üzerinden eğer aktif durumda ise whois bilgilerinin açık durumda olduğundan emin olmanız gerekmektedir. Whois gizliliğini ve alan adı kilidini kaldırdıktan sonra mevcut firmanızdan alan adı transfer şifresi alarak farklı firmalara transfer şifreniz ile geçiş sağlayabilirsiniz. Alan adınızın transferinin yapılabilmesi için ayrıca domain statüsü OK veya Aktive durumda olması gerekmektedir.
Alan Adı Transferi Kaç Gün Sürmektedir?
Alan adı transfer işlemleri genellikle 5-7 gün kadar sürebilmektedir. Bu süreyi bazı kayıt edici firmalar transfer işlemlerinin hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi için manuel onay sağlayabilmektedir. Bu manuel onay işlemi ile alan adı transfer sürecinin tamamlanması 24 saat kadar kısa bir sürede gerçekleşmektedir.
Alan Adı Tescil Sürem Doldu Transfer Yapabilir miyim?
Alan adı tescil süreniz sonlandıktan sonra maalesef alan adınızı farklı bir firmaya transfer edemezsiniz. Alan adınızın transfer edilebilmesi için alan adınızın domain statüsü OK veya Aktive durumda olması gerekmektedir. Tescil süresi sonlanan alan adlarında domain statüsü değiştiğinden dolayı maalesef alan adınızı farklı bir firmaya transfer edemezsiniz.
Alan Adı Tescil İşlemi Başlattım Fakat Alan Adı Tescil Sürem Doldu, Transfer Tamamlanır mı?
Genellikle alan adı transfer işlemlerinde kayıt edici firmalar transfer işlemleri için alan adlarının en az 7 günlük süresinin olmasını önermektedir. Fakat alan adı tescil sahibi, örnek olarak tescil süresi 3 gün kalan bir alan adını transfer etmek istediğinde alan adının diğer firmaya geçme ihtimali mümkün fakat transfer işlemlerinin tamamlanması 7 gün kadar sürebilmektedir. Bu nedenden dolayı transfer işlemlerinin 3. gününden sonra alan adının tescil süresi biteceğinden dolayı geri kalan 4 günlük sürede alan adına ulaşılamayabilir.
Hizmet sağlayıcıları bu durumların yaşanmaması için alan adının en az 7 günlük süresi bulunuyorken transfer işlemlerinin başlatılmasını önermektedir.
Alan Adını Yeni Satın Aldım, Direkt Transfer edebilir miyim?
Alan adınızı yeni tescil ettiğinizde veya mevcut alan adınızı yenilediğinizde, alan adlarınızı farklı bir firmaya ilk 60 gün boyunca transfer edemezsiniz.
Alan adı ne zaman boşa düşer?
Alan adı tescil ettiğinizde, tescil ettiğiniz süre zarfında kullanım sağlayabilmektesiniz. Tescil süresi bitmeden önce yenileme yaparak alan adınızın tescil süresinin uzatabilirsiniz. Fakat tescil süresi uzatılmayan alan adları tescil süresi bittikten sonra boşa düşmektedir. Alan adınızın tescil süresi bitse bile ilk 40 gün boyunca yenileme işlemi yaparak alan adınızı kullanmaya devam edebilirsiniz. Alan adınızın tescil süresinden 40 gün geçmesi durumunda domain statüsü redemption period olarak değişmektedir. Redemption period döneminde yer alan bir alan adı için yenileme veya yeniden satın alma işlemi gerçekleştirilemez.
Redemption Period döneminde alan adı için sadece kurtarma işlemleri yapılabilmektedir. Kurtarma işlemleri genellikle alan adı tescil fiyatının 10 katı kadar olabilmektedir. Kurtarma işlemleri için tanınan süre ise yaklaşık olarak 30 gündür. Eğer kurtarma işlemleri yapılmaz alan adı statüsü Pending Delete olarak değişmekte ve 5 gün sonunda alan adı tekrar tescile açılmaktadır.